Για έναν περίπου μήνα, από το τελευταίο δεκαήμερο του Ιουλίου μέχρι και τις 17 Αυγούστου, η αυτοοργάνωση έκανε και πάλι το θαύμα της στα Εξάρχεια, μεταξύ Τσαμαδού και Πεδίου του Άρεως, αυτή τη φορά. Η παρακάτω ανακοίνωση της Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης καταγράφει με ακρίβεια τα γεγονότα αλλά δεν μπορεί να μεταδώσει τη χαρά, την κούραση, τα γέλια, την ικανοποίηση και τη συγκίνηση όσων, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, συνέβαλαν σ΄αυτό το εγχείρημα.
Ακολουθεί η ανακοίνωση:
Η Αυτοοργανωμένη Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης στους Πρόσφυγες στο Πεδίον του Άρεως, όπως είχε αποφασίσει σε συνέλευσή της την Τρίτη 11 Αυγούστου 2015, ανέστειλε τη Δευτέρα 17 Αυγούστου τις δράσεις των ομάδων της στον αυτοσχέδιο καταυλισμό του Πεδίου του Άρεως.
Ως συνέλευση αλληλεγγύης στους πρόσφυγες βρεθήκαμε από τις πρώτες κιόλας μέρες στο Πεδίον του Άρεως. Στο πρόσωπο των προσφύγων του Πεδίου βρήκαμε εκείνους που χτυπιούνται από τον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας» και τους εμφυλίους που τον ακολούθησαν, εκείνους που προσπαθούν να ξεφύγουν από θεοκρατίες τύπου «Ισλαμικό Κράτος», από τη φτώχεια και την πείνα. Είναι εκείνοι που όταν φτάνουν στα σύνορα της Ευρώπης αντιμετωπίζουν τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της FRONTEX και των εθνικών συνοροφυλακών, τους φράχτες από τον Έβρο ώς το Καλέ και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης μεταναστών, που ολοένα και αυξάνονται, σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι εκατοντάδες πολιτικοί και οικονομικοί πρόσφυγες που βρήκαν, σχεδόν για ένα μήνα, καταφύγιο στο Πεδίον του Άρεως δεν είχαν σκοπό να παραμείνουν εκεί, αλλά κύρια και πρωταρχική τους ανάγκη ήταν να φτάσουν στον προορισμό τους, όποιος κι αν είναι αυτός. Βρέθηκαν εγκλωβισμένοι στα εσωτερικά σύνορα της Ευρώπης, κάτω από άθλιες συνθήκες και χωρίς υποδομές, χωρίς τη στοιχειώδη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και χωρίς τους ελάχιστους όρους υγιεινής, σε ένα μέρος στο οποίο εξωθούνται μεθοδευμένα από το ελληνικό κράτος και άλλοι «ανεπιθύμητοι», όπως τοξικοεξαρτημένοι και άστεγοι.
Σε αυτά τα ζητήματα επιβίωσης όσο και στοιχειώδους ανθρώπινης αξιοπρέπειας κληθήκαμε ως κοινωνικά ενεργά όντα να δώσουμε άμεσα τη συλλογική μας απάντηση. Βρεθήκαμε εκεί κατανοώντας η καθεμιά και ο καθένας από εμάς πως στη θέση οποιουδήποτε πρόσφυγα και μετανάστη θα μπορούσαμε να είμαστε εμείς – όχι διότι είμαστε κάποιο είδος ειδικών ή επαγγελματιών της αλληλεγγύης, ούτε επειδή χτίζουμε πολιτικές καριέρες φωτογραφιζόμενοι αριστερά και δεξιά. Ό,τι κατορθώσαμε ήταν αποτέλεσμα της κινητοποίησης εκατοντάδων αλληλέγγυων που συνεργάστηκαν στη βάση της έμπρακτης αλληλεγγύης και της αυτοοργάνωσης, μακριά από τη λογική της φιλανθρωπίας και του εθελοντισμού, καθώς και της αντιμετώπισης των προσφύγων ως προβλήματος προς διαχείριση.
Από την πρώτη συνέλευση της Αυτοοργανωμένης Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης, από την οποία προέκυψαν ομάδες εργασίας για την κάλυψη των διαφορετικών αναγκών των προσφύγων και τις καθημερινές δράσεις αλληλεγγύης στο Πεδίον του Άρεως, εκατοντάδες άνθρωποι με σακούλες στο χέρι έφταναν συνεχώς μέχρι την οδό Τσαμαδού στα Εξάρχεια (χώρο συντονισμού και οργάνωσης της Πρωτοβουλίας), για να συνδράμουν το εγχείρημα. Δεκάδες προσπάθειες συντονισμού σε όλη την Ελλάδα από συλλογικότητες, στέκια και καταλήψεις, αλλά και μεμονωμένος κόσμος που πλαισίωσε την προσπάθεια, έστελναν είδη πρώτης ανάγκης, παιχνίδια, ρούχα, χρήματα και ό,τι άλλο διέθεταν, ακόμα και από το υστέρημά τους.
Οι ομάδες εργασίας που δημιουργήθηκαν ήταν οι εξής:
1) Ομάδα Σίτισης. Αποτελούνταν από περίπου 15 άτομα σε κυλιόμενη βάση και προετοίμαζε 3 γεύματα ημερησίως για 400-600 άτομα, σε συνεργασία με την Ομάδα Υγείας η οποία έδινε διαιτολογικές οδηγίες με βάση το επιδημιολογικό προφίλ του πληθυσμού του Πεδίου του Άρεως. Παράλληλα, συνέδραμαν στη σίτιση πολλές συλλογικές και αλληλέγγυες κουζίνες.
2) Ομάδα Διανομής. Συσκεύαζε και διένεμε καθημερινά τα γεύματα, φρόντιζε για την επάρκεια νερού και ειδών υγιεινής, ενημέρωνε για τις νέες αφίξεις στο Πεδίον του Άρεως και φρόντιζε για τη στέγασή τους σε σκηνές. Σε κάθε εργασία της ομάδας συμμετείχαν σε μόνιμη βάση 10 με 20 άτομα.
3) Ομάδα Αποθήκης. Ανέλαβε τη συλλογή και ταξινόμηση όλων των ειδών διατροφής, υγιεινής και των αναλωσίμων που έφταναν διαρκώς στην Τσαμαδού. Στην ομάδα συμμετείχαν καθημερινά 4 με 6 άτομα.
4) Ομάδα Υγείας. Ξεκίνησε, έπειτα από κάλεσμα της Αυτοοργανωμένης Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης, από αυτοοργανωμένη δομή υγείας και πλαισιώθηκε αμέσως από αλληλέγγυους/-ες, επαγγελματίες υγείας και μη. Λειτουργούσε καθημερινά στο Πεδίον του Άρεως σε δύο βάρδιες, αποτελούμενες από 5 έως 7 άτομα ανά βάρδια, αναπόσπαστο μέρος των οποίων ήταν οι αφγανοί διερμηνείς. Αντιμετώπιζε τουλάχιστον 70 περιστατικά ημερησίως και διαχειριζόταν το φαρμακείο που βρισκόταν στην Τσαμαδού.
5) Ομάδα Ρουχισμού. Ανέλαβε τη συλλογή και ταξινόμηση των ρούχων που έφταναν διαρκώς στην Τσαμαδού. Στην ομάδα συμμετείχαν καθημερινά 5 έως 10 άτομα.
6) Ομάδα Καθαρισμού. Αποτελούνταν από 10 έως 20 άτομα και λειτουργούσε σε δύο βάρδιες καθημερινά, αναλαμβάνοντας τον καθαρισμό του χώρου, σε συνεργασία με τους πρόσφυγες που διέμεναν σ’ αυτόν. Τα μέλη της αντιμετώπισαν αποτελεσματικά την έλλειψη οποιασδήποτε υποδομής υγιεινής, έστησαν ντους, επισκεύασαν τις δύο μοναδικές βρύσες στο χώρο και πραγματοποίησαν απολυμάνσεις.
7) Ομάδα Αντιπληροφόρησης. Ανέλαβε την αδιαμεσολάβητη πληροφόρηση σχετικά με τις δράσεις της Αυτοοργανωμένης Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης και τη δημοσιοποίηση των καθημερινών αναγκών των προσφύγων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Επί πλέον, οργάνωσε τη συνέντευξη Τύπου στις 5 Αυγούστου, οπότε υπήρξε η πρώτη αποτύπωση της κατάστασης στο Πεδίον του Άρεως και διατυπώθηκαν οι θέσεις της Πρωτοβουλίας. Στην ομάδα συμμετείχαν 7 άτομα.
8) Ομάδα Παιδικής Δημιουργικής Απασχόλησης. Ανέλαβε τη διανομή των παιχνιδιών και της γραφικής ύλης που συγκεντρώνονταν στην Τσαμαδού, παράλληλα με τη δημιουργική απασχόληση των παιδιών στο Πεδίον του Άρεως. Καθάριζε την παιδική χαρά δίπλα από τον αυτοσχέδιο καταυλισμό, όπου 4 έως 6 φορές την εβδομάδα οργάνωνε παιχνίδια και δραστηριότητες για τα παιδιά των προσφύγων, πολλές φορές με τη συνεισφορά αλληλέγγυων ομάδων δημιουργικής απασχόλησης. Αποτελούνταν από 5 έως 8 άτομα ανά βάρδια.
Πολύτιμη ήταν η συνεισφορά των αφγανών διερμηνέων, χωρίς τη βοήθεια των οποίων δεν θα ήταν δυνατό το έργο των ομάδων που δρούσαν στο Πεδίον του Άρεως.
Όλες οι ομάδες συντονίζονταν μέσω των συχνών συνελεύσεων στο κηπάκι της Τσαμαδού και είχαν οριζόντια και αντιιεραρχική δομή. Η πολιτική αρχή της ισοτιμίας στη λήψη και εκτέλεση των αποφάσεων καθόρισε και τις σχέσεις των ομάδων μεταξύ τους, ενώ έγινε σαφές από την αρχή και –κυρίως– έμπρακτα ότι ο ρόλος όλων των ομάδων ήταν εξίσου κομβικός για την επίτευξη των στόχων της συνέλευσης. Οι ομάδες αποτέλεσαν μια σφιχτή και συνεκτική αλυσίδα, αλληλεπιδρώντας διαρκώς μεταξύ τους και συνεργαζόμενες στενά καθημερινά. Η αλληλεγγύη ήταν καθ’ όλη τη διάρκεια της λειτουργίας της Πρωτοβουλίας στο Πεδίον του Άρεως δεδομένη τόσο προς τους πρόσφυγες όσο και μεταξύ των ανθρώπων που πλαισίωσαν τις ομάδες. Το πρόταγμα της αυτοοργάνωσης ενσαρκώθηκε στην Τσαμαδού και στο Πεδίον και αποτέλεσε τον οδηγό για το πώς ομάδες ατόμων που συναντώνται ίσως για πρώτη φορά μπορούν να δώσουν λύσεις σε κρίσιμα ζητήματα επιβίωσης.
Γνωρίζουμε πως οι πολιτικές κρατών και θεσμών είναι αυτές που προκαλούν τις μεταναστευτικές ροές και εξωθούν εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπων στην προσφυγιά. Σε καμία περίπτωση το κίνημα αλληλεγγύης δεν σκοπεύει να υποκαταστήσει (ή να συνεργαστεί με) το κράτος και τις δομές του. Απαιτούμε, ωστόσο, να εφαρμοστούν στο σύνολό τους οι διεθνείς συμβάσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως έχουν συναποφασιστεί και συνυπογραφεί από τα ίδια τα κράτη. Απαιτούμε να έχουν όλοι οι άνθρωποι τα ίδια δικαιώματα και ελευθερίες, χωρίς πολιτικές εξαίρεσης, εντός ή εκτός των ευρωπαϊκών συνόρων.
Η αντιμετώπιση της κυβέρνησης απέναντι στον αυτοσχέδιο καταυλισμό στο Πεδίον του Άρεως ήταν εγκληματική και εξακολουθεί να παραμένει τέτοια σε όλες τις πύλες εισόδου και εξόδου προσφύγων. Το σύνολο των κρατικών και αυτοδιοικητικών θεσμών καθώς και οι –συναφών αρμοδιοτήτων– ΜΚΟ απουσίασαν εκκωφαντικά από το Πεδίον του Άρεως ή περιορίστηκαν σε επικοινωνιακές κινήσεις εντυπωσιασμού ελάχιστης πρακτικής χρησιμότητας για τους πρόσφυγες. Δεν ήταν λίγες οι φορές που οι εν λόγω οργανώσεις και κρατικές δομές εμφανίστηκαν για μικρό χρονικό διάστημα στο Πεδίον, παρέχοντας λιγοστά και ενίοτε ακατάλληλα τρόφιμα και πενιχρές υπηρεσίες υγείας. Πάντα, όμως, συνοδεύονταν από κάμερες και φωτογράφους. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν η διανομή ενός και μόνου γεύματος από τον Δήμο Αθηναίων (και, μάλιστα, διατροφικά ακατάλληλου), η απουσία επαρκών αποχωρητηρίων για την κάλυψη των αναγκών του πληθυσμού και ο ελλιπέστατος καθαρισμός τους από την Περιφέρεια Αττικής, όπως και η αποσπασματική παρουσία του ΚΕΕΛΠΝΟ, ενίοτε μάλιστα χωρίς γιατρούς και φάρμακα. Τα ΜΜΕ, συνεπή στο ρόλο τους, προέβαλλαν ψευδώς την παρουσία των θεσμών αυτών στο Πεδίον, στοχεύοντας στη μόνιμη παραπληροφόρηση των πολιτών, συνοδεύοντάς τη με ρατσιστικές κραυγές και προσπάθειες τρομοκράτησης της κοινωνίας, ώστε να συντηρηθεί το εχθρικό κλίμα απέναντι στους πρόσφυγες.
Το τελευταίο διάστημα έγιναν από κρατικούς λειτουργούς απόπειρες προσέγγισης προς την Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης, με σκοπό τη δήθεν συνεργασία και μεταφορά τεχνογνωσίας προς αυτούς. Οι απόπειρες αυτές αποκάλυψαν την πρόθεση της κυβέρνησης για συνέχιση της κατάστασης στο Πεδίον του Άρεως και κατέδειξαν ανάγλυφα το εγκληματικό πολιτικό της παιχνίδι. Σε καμία περίπτωση η αυτοοργανωμένη αλληλεγγύη δεν συνεργάζεται με το κράτος ούτε δέχεται να παίζονται πολιτικά παιχνίδια στην πλάτη της. Έχοντας αυτά υπ’ όψιν, η συνέλευση της Πρωτοβουλίας της Τρίτης 11 Αυγούστου αποφάσισε να ανακοινώσει την αναστολή λειτουργίας των δομών της στο Πεδίον του Άρεως τη Δευτέρα 17 Αυγούστου.
Θεωρούμε ότι η ανακοίνωσή μας άσκησε πίεση προς τον κρατικό μηχανισμό, ο οποίος απρόθυμα αναγκάστηκε να επισπεύσει τις διαδικασίες για να παράσχει «κάποια λύση» πριν από τη Δευτέρα 17 Αυγούστου. Η λύση που δόθηκε, ο Ελαιώνας, για την οποία οι πρόσφυγες ενημερώθηκαν από την κυβέρνηση μόλις 2 ώρες πριν από τη μεταφορά τους, μένει να αποτιμηθεί πολιτικά και ανθρωπιστικά. Στην περίπτωση της μεταφοράς των προσφύγων από το Πεδίον του Άρεως στον Ελαιώνα αποφασίσαμε να μην παρέμβουμε, καθώς προτεραιότητά μας αποτελούν πάντα οι επιθυμίες και οι ανάγκες των προσφύγων, όπως αυτές εκφράζονται ελεύθερα από τους ίδιους. Τελικά, στον Ελαιώνα μεταφέρθηκαν 171 από τους 450 (και πάνω) πρόσφυγες που βρίσκονταν την Κυριακή το πρωί στο Πεδίον του Άρεως.
Παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις στον Ελαιώνα και είμαστε έτοιμοι να παρέμβουμε όποτε και όπως χρειαστεί. Παράλληλα, ως Αυτοοργανωμένη Πρωτοβουλία συνεχίζουμε να στηρίζουμε τις δράσεις των αλληλέγγυων στις πύλες εισόδου και εξόδου των προσφύγων, όπου το κράτος επεμβαίνει κατά κύριο λόγο κατασταλτικά και φυσικά όχι με κατεύθυνση την προστασία της ανθρώπινης ζωής και αξιοπρέπειας. Το υλικό της αλληλεγγύης που συγκεντρώθηκε στην οδό Τσαμαδού το αποστέλλουμε στην Κω, στη Λέρο, στη Λέσβο, στη Σάμο, στην Ειδομένη και αλλού. Παράλληλα, είμαστε σε διαρκή εγρήγορση, πάντα εδώ για να παρέμβουμε.
Εφόσον αυτό που επιφυλάσσουν τα κράτη στους πρόσφυγες που ξεφεύγουν από τον πόλεμο και την οικονομική εξαθλίωση στη χώρα τους είναι ο πνιγμός στα νερά της Μεσογείου και τα σύγχρονα στρατόπεδα συγκέντρωσης, εμείς στεκόμαστε απερίφραστα δίπλα τους με όπλο μας την άμεση δράση, την αλληλεγγύη και την αυτοοργάνωση. Παραμένουμε ως άτομα και ως Πρωτοβουλία σε ετοιμότητα για να αντιμετωπίσουμε έμπρακτα το ρατσισμό –θεσμικό και μη– και τον εκφασισμό της κοινωνίας.
Η ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΟΠΛΟ ΤΩΝ ΛΑΩΝ!
Αυτοοργανωμένη Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης
στους Πρόσφυγες στο Πεδίον του Άρεως.