Συχνά έχουμε την εντύπωση ότι οι πόλεις που δεν έχουν κάγκελα και συρματοπλέγματα είναι πιο ελεύθερες ή πιο δημοκρατικές από εκείνες που έχουν. Όμως, αν παρατηρήσουμε πιο προσεκτικά τους εγκλεισμούς και τις περιφράξεις που αρθρώνονται στις πόλεις του καπιταλιστικού συστήματος παραγωγής, τότε θα δούμε ότι μέσα από κάμερες και συστήματα ασφαλείας, συρματοπλέγματα και συνθέσεις κήπων που απαγορεύουν στο βλέμμα να διεισδύσει, υψώνονται αόρατες περιχαρακώσεις που υποδεικνύουν τις χωροκοινωνικές ανισότητες. Αρκεί να σκεφτούμε λίγο τις κατοικίες των ανώτερων και των μεσαίων τάξεων οι οποίες διακρίνονται για τις περιφράξεις απέναντι σε ό,τι και όποιον τους φοβίζει ή τους ενοχλεί. Σε αυτή τη συζήτηση θα αναφερθώ στον τρόπο με τον οποίο οι μεσαίες τάξεις υφαπράζουν παλιές και υποβαθμισμένες συνοικίες του κέντρου της πόλης, στις οποίες περιχαρακώνονται και προσπαθούν να επιβάλλουν τα δικά τους ασθητικά και κοινωνικά πρότυπα. Απόρροια αυτή της χωρικής πράξης αποτελεί ο εκτοπισμός των πιο αδύναμων κοινωνικών ομάδων. Η διαδικασία αυτή περιγράφεται από τη λέξη gentrification ή όπως έχει μεταφερθεί στα ελληνικά από τον όρο εξευγενισμός. Προτιμώ να χρησιμοποιώ τον αγγλικό όρο, καθώς θεωρώ ότι είναι πιο πολιτικός όπως διαμορφώθηκε από τους αγώνες των κατοίκων που απειλήθηκαν από αυτή την αστική διαδικασία. Ο ελληνικός όρος μου δίνει έντονα την αίσθηση ότι παραπέμπει και στη λέξη ευγενικός. Πιστεύω όμως ακράδαντα ότι στο gentrification δεν υπάρχει τίποτα το ευγενικό……………………………………………………………………………………………………………
Διαβάστε τη συνέχεια της εισήγησης της ανθρωπογεωγράφου Γεωργίας Αλεξανδρή εδώ.
Η εισήγηση παρουσιάστηκε και συζητήθηκε στα πλαίσια της εκδήλωσης “Gentrification- αστικός εξευγενισμός και αόρατες περιφράξεις” στο Αυτόνομο Στέκι.